Skip to content

Commit

Permalink
fix layout
Browse files Browse the repository at this point in the history
  • Loading branch information
ruthkoole committed Dec 19, 2024
1 parent 00b4fc9 commit 610b4ae
Show file tree
Hide file tree
Showing 3 changed files with 22 additions and 22 deletions.
14 changes: 7 additions & 7 deletions docs/onderwerpen/bias-en-non-discriminatie.md
Original file line number Diff line number Diff line change
Expand Up @@ -93,13 +93,13 @@ Voorbeelden:

Een algoritme gebruikt bijvoorbeeld data die gebaseerd is op oude belastingregels, terwijl er nieuwe wetten en regels zijn. Dan zit er een historische bias in je data. Of een algoritme voorspelt bijvoorbeeld de koopkracht van mensen, maar gebruikt hiervoor data uit een tijd waarin mannen meer verdienden dan vrouwen.

??? exander "Activiteitenbias (activity bias)"
??? expander "Activiteitenbias (activity bias)"

Je algoritme geeft een verkeerd beeld over gebruikers van interactieve producten, zoals websites of apps. Dit komt omdat alleen de meest actieve gebruikers trainingsdata aanleveren.

Een algoritme onderzoekt bijvoorbeeld wat burgers van een bepaalde brief vinden op basis van kliks in een digitale vragenlijst. Het algoritme kan niet zeggen wat burgers écht vinden, omdat de meest actieve internetgebruikers vaker klikken en vaker de vragenlijst invullen.

??? exander "Samenlevingsbias (societal bias)"
??? expander "Samenlevingsbias (societal bias)"

Je algoritme maakt een fout op basis van stereotypes die voorkomen in de samenleving. Dit gebeurt vooral in AI-systemen die taal verwerken via Natural Language Processing (NLP).

Expand All @@ -116,31 +116,31 @@ Menselijke bias kan invloed hebben op de:

Voorbeelden:

??? exander "Automatiseringsbias"
??? expander "Automatiseringsbias"

Mensen maken een denkfout omdat zij de voorkeur geven aan adviezen van automatische besluitvormingssystemen. Zelfs als uit andere informatie blijkt dat deze adviezen niet kloppen.

Wanneer behandelaren handmatig controleren of een uitkering van een burger klopt, hebben zij vaak de neiging om de beslissing te volgen van het algoritme.

??? exander "Cognitieve bias"
??? expander "Cognitieve bias"

Mensen maken een denkfout omdat zij volgens een vast patroon afwijken van logisch nadenken. Vaak gebeurt dit om complexe denktaken te versimpelen of versnellen.

Administratief medewerkers weigeren bijvoorbeeld een AI-systeem te gebruiken, omdat ze slechte ervaringen hebben met een ander AI-systeem. Zij willen het nieuwe AI-systeem dus niet gebruiken, terwijl ze dit nooit gebruikt hebben.

??? exander "Bevestigingsbias"
??? expander "Bevestigingsbias"

Mensen maken een denkfout omdat zij de voorkeur geven aan voorspellingen van algoritmes die hun eigen overtuigingen of gedachtes bevestigen.

Rechercheurs zoeken bijvoorbeeld direct naar bewijs om verdachte X te veroordelen, nadat een algoritme X voorspelt als dader. Terwijl de rechercheurs ook ander bewijs moeten zoeken.

??? exander "Implementatie-bias"
??? expander "Implementatie-bias"

Een algoritme wordt op een andere manier gebruikt dan hoe het bedoeld is en waarvoor het ontwikkeld is. Dit komt vaak voor wanneer een algoritme wordt gebruikt als beslishulp voor mensen. Deze vorm van bias is een menselijke denkfout in de vorm dat gebruikers niet op dezelfde of goede manier omgaan met adviezen.

Een wet over bijvoorbeeld immigratie wordt ingevoerd en er wordt een algoritme ontwikkeld om te onderzoeken wat de gevolgen hiervan zijn. Dit algoritme is dan ook bedoeld om voor bepaalde groepen mensen te kijken wat de gevolgen zijn. Het algoritme wordt ook gebruikt bij het toekennen van staatsburgerschap aan de hand van de gevolgen. Dit is niet zoals het systeem bedoeld is en dus kunnen er incomplete antwoorden of resultaten uitkomen.

??? exander "Overlevingsbias (survivorship bias)"
??? expander "Overlevingsbias (survivorship bias)"

Mensen hebben de neiging om voorkeur te geven aan dingen, mensen of observaties die door een bepaalde selectie zijn gekomen. Naar de gevallen die buiten de selecties vallen wordt vaak niet of minder gekeken. Dit kan leiden tot een zichzelf versterkend proces. Zo worden bijvoorbeeld modellen die werken verbeterd, maar wordt niet gekeken waarom de andere modellen niet werken.

Expand Down
Original file line number Diff line number Diff line change
@@ -1,6 +1,6 @@
---
title: Hoog-risico-AI-systemen zijn getest.
id: urn:nl:ak:ver:aia-39
id: urn:nl:ak:ver:aia-38
toelichting: AI-systemen met een hoog risico worden getest met het oog op het vaststellen van passende en gerichte risicobeheersmaatregelen.
levenscyclus:
- ontwerp
Expand Down Expand Up @@ -45,27 +45,27 @@ Aanbieders of potentiële aanbieders kunnen zelf of in samenwerking met een of m

Aanbieders of potentiële aanbieders mogen alleen testen onder reële omstandigheden als is voldaan aan alle volgende voorwaarden:

a) de aanbieder of potentiële aanbieder heeft een plan voor tests onder reële omstandigheden opgesteld en ingediend bij de markttoezichtautoriteit in de lidstaat waar onder reële omstandigheden moet worden getest;
a. de aanbieder of potentiële aanbieder heeft een plan voor tests onder reële omstandigheden opgesteld en ingediend bij de markttoezichtautoriteit in de lidstaat waar onder reële omstandigheden moet worden getest;

b) de markttoezichtautoriteit in de lidstaat waar onder reële omstandigheden moet worden getest, heeft het testen onder reële omstandigheden en het plan voor tests onder reële omstandigheden goedgekeurd; indien de markttoezichtautoriteit binnen dertig dagen geen antwoord heeft gegeven, worden het testen onder reële omstandigheden en het plan voor tests onder reële omstandigheden geacht te zijn goedgekeurd; indien het nationale recht niet voorziet in een stilzwijgende goedkeuring, blijft het testen onder reële omstandigheden onderworpen aan een toestemming;
b. de markttoezichtautoriteit in de lidstaat waar onder reële omstandigheden moet worden getest, heeft het testen onder reële omstandigheden en het plan voor tests onder reële omstandigheden goedgekeurd; indien de markttoezichtautoriteit binnen dertig dagen geen antwoord heeft gegeven, worden het testen onder reële omstandigheden en het plan voor tests onder reële omstandigheden geacht te zijn goedgekeurd; indien het nationale recht niet voorziet in een stilzwijgende goedkeuring, blijft het testen onder reële omstandigheden onderworpen aan een toestemming;

c) de aanbieder of potentiële aanbieder, met uitzondering van aanbieders of potentiële aanbieders van in de punten 1, 6 en 7 van bijlage III bedoelde AI-systemen met een hoog risico op de gebieden rechtshandhaving, migratie, asiel en grenstoezichtsbeheer en AI-systemen met een hoog risico als bedoeld in punt 2 van bijlage III, heeft het testen onder reële omstandigheden geregistreerd overeenkomstig artikel 71, lid 4, met een Uniebreed uniek identificatienummer en de in bijlage IX gespecificeerde informatie; de aanbieder of potentiële aanbieder van in de punten 1, 6 en 7 van bijlage III bedoelde AI-systemen met een hoog risico op de gebieden van rechtshandhaving, migratie, asiel en grenstoezichtsbeheer, heeft het testen onder reële omstandigheden geregistreerd in het beveiligde niet-openbare gedeelte van de EU-databank overeenkomstig artikel 49, lid 4, punt d), met een Uniebreed uniek identificatienummer en de daarin gespecificeerde informatie; de aanbieder of potentiële aanbieder van in punt 2 van bijlage III bedoelde AI-systemen met een hoog risico heeft het testen onder reële omstandigheden geregistreerd overeenkomstig artikel 49, lid 5;
c. de aanbieder of potentiële aanbieder, met uitzondering van aanbieders of potentiële aanbieders van in de punten 1, 6 en 7 van bijlage III bedoelde AI-systemen met een hoog risico op de gebieden rechtshandhaving, migratie, asiel en grenstoezichtsbeheer en AI-systemen met een hoog risico als bedoeld in punt 2 van bijlage III, heeft het testen onder reële omstandigheden geregistreerd overeenkomstig artikel 71, lid 4, met een Uniebreed uniek identificatienummer en de in bijlage IX gespecificeerde informatie; de aanbieder of potentiële aanbieder van in de punten 1, 6 en 7 van bijlage III bedoelde AI-systemen met een hoog risico op de gebieden van rechtshandhaving, migratie, asiel en grenstoezichtsbeheer, heeft het testen onder reële omstandigheden geregistreerd in het beveiligde niet-openbare gedeelte van de EU-databank overeenkomstig artikel 49, lid 4, punt d), met een Uniebreed uniek identificatienummer en de daarin gespecificeerde informatie; de aanbieder of potentiële aanbieder van in punt 2 van bijlage III bedoelde AI-systemen met een hoog risico heeft het testen onder reële omstandigheden geregistreerd overeenkomstig artikel 49, lid 5;

d) de aanbieder of potentiële aanbieder die onder reële omstandigheden test, is in de Unie gevestigd of heeft een in de Unie gevestigde wettelijke vertegenwoordiger aangewezen;
d. de aanbieder of potentiële aanbieder die onder reële omstandigheden test, is in de Unie gevestigd of heeft een in de Unie gevestigde wettelijke vertegenwoordiger aangewezen;

e) gegevens die zijn verzameld en verwerkt met het oog op het testen onder reële omstandigheden mogen alleen aan derde landen worden doorgegeven mits er passende en toepasselijke waarborgen uit hoofde van het Unierecht worden toegepast;
e. gegevens die zijn verzameld en verwerkt met het oog op het testen onder reële omstandigheden mogen alleen aan derde landen worden doorgegeven mits er passende en toepasselijke waarborgen uit hoofde van het Unierecht worden toegepast;

f) het testen onder reële omstandigheden duurt niet langer dan nodig is om de doelstellingen ervan te verwezenlijken en in geen geval langer dan zes maanden, met een mogelijke verlenging van nog eens zes maanden indien de aanbieder of potentiële aanbieder de markttoezichtautoriteit daar vooraf van in kennis stelt, met een uitleg waarom een dergelijke verlenging noodzakelijk is;
f. het testen onder reële omstandigheden duurt niet langer dan nodig is om de doelstellingen ervan te verwezenlijken en in geen geval langer dan zes maanden, met een mogelijke verlenging van nog eens zes maanden indien de aanbieder of potentiële aanbieder de markttoezichtautoriteit daar vooraf van in kennis stelt, met een uitleg waarom een dergelijke verlenging noodzakelijk is;

g) proefpersonen die onder reële omstandigheden worden getest en die tot kwetsbare groepen behoren vanwege hun leeftijd of handicap, worden naar behoren beschermd;
g. proefpersonen die onder reële omstandigheden worden getest en die tot kwetsbare groepen behoren vanwege hun leeftijd of handicap, worden naar behoren beschermd;

h) indien een aanbieder of potentiële aanbieder het testen onder reële omstandigheden organiseert in samenwerking met een of meer gebruiksverantwoordelijken of potentiële gebruiksverantwoordelijken, worden zij geïnformeerd over alle aspecten van het testen die relevant zijn voor hun beslissing om deel te nemen, en krijgen zij de relevante gebruiksinstructies van het AI-systeem als bedoeld in artikel 13; de aanbieder of potentiële aanbieder en de gebruiksverantwoordelijke of potentiële gebruiksverantwoordelijke sluiten een overeenkomst waarin hun taken en verantwoordelijkheden worden gespecificeerd teneinde te waarborgen dat de bepalingen voor het testen onder reële omstandigheden uit hoofde van deze verordening en ander toepasselijk Unie- en nationaal recht worden nageleefd;
h. indien een aanbieder of potentiële aanbieder het testen onder reële omstandigheden organiseert in samenwerking met een of meer gebruiksverantwoordelijken of potentiële gebruiksverantwoordelijken, worden zij geïnformeerd over alle aspecten van het testen die relevant zijn voor hun beslissing om deel te nemen, en krijgen zij de relevante gebruiksinstructies van het AI-systeem als bedoeld in artikel 13; de aanbieder of potentiële aanbieder en de gebruiksverantwoordelijke of potentiële gebruiksverantwoordelijke sluiten een overeenkomst waarin hun taken en verantwoordelijkheden worden gespecificeerd teneinde te waarborgen dat de bepalingen voor het testen onder reële omstandigheden uit hoofde van deze verordening en ander toepasselijk Unie- en nationaal recht worden nageleefd;

i) de proefpersonen die onder reële omstandigheden worden getest, hebben geïnformeerde toestemming gegeven overeenkomstig artikel 61, of, in het geval van rechtshandhaving, indien het vragen om geïnformeerde toestemming het testen van het AI-systeem onder reële omstandigheden onmogelijk zou maken, de test zelf en het resultaat van de test onder reële omstandigheden hebben geen negatieve gevolgen voor de proefpersonen en hun persoonsgegevens worden na de uitvoering van test gewist;
i. de proefpersonen die onder reële omstandigheden worden getest, hebben geïnformeerde toestemming gegeven overeenkomstig artikel 61, of, in het geval van rechtshandhaving, indien het vragen om geïnformeerde toestemming het testen van het AI-systeem onder reële omstandigheden onmogelijk zou maken, de test zelf en het resultaat van de test onder reële omstandigheden hebben geen negatieve gevolgen voor de proefpersonen en hun persoonsgegevens worden na de uitvoering van test gewist;

j) op het testen onder reële omstandigheden wordt daadwerkelijk toezicht gehouden door de aanbieder of potentiële aanbieder, alsook door gebruiksverantwoordelijken of potentiële gebruiksverantwoordelijken via personen die voldoende zijn gekwalificeerd op het relevante gebied en beschikken over de nodige capaciteiten, opleiding en bevoegdheden om hun taken uit te voeren;
j. op het testen onder reële omstandigheden wordt daadwerkelijk toezicht gehouden door de aanbieder of potentiële aanbieder, alsook door gebruiksverantwoordelijken of potentiële gebruiksverantwoordelijken via personen die voldoende zijn gekwalificeerd op het relevante gebied en beschikken over de nodige capaciteiten, opleiding en bevoegdheden om hun taken uit te voeren;

k) de voorspellingen, aanbevelingen of beslissingen van het AI-systeem kunnen daadwerkelijk worden teruggedraaid en genegeerd.
k. de voorspellingen, aanbevelingen of beslissingen van het AI-systeem kunnen daadwerkelijk worden teruggedraaid en genegeerd.

## Bronnen
[Artikel 9(6 en 8) Verordening Artificiële Intelligentie](https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/HTML/?uri=OJ:L_202401689#d1e3241-1-1)
Expand All @@ -86,4 +86,4 @@ Zonder het testen van een AI-systeem, ontstaat het risico dat het AI-systeem inc

## Maatregelen

<!-- list_maatregelen vereiste/aia-39-testen no-search no-onderwerp no-rol no-levenscyclus --
<!-- list_maatregelen vereiste/aia-38-testen no-search no-onderwerp no-rol no-levenscyclus --
Original file line number Diff line number Diff line change
@@ -1,6 +1,6 @@
---
title: Er is beleid opgesteld ter naleving van auteursrechten en naburige rechten door aanbieders van AI-modellen voor algemene doeleinden.
id: urn:nl:ak:ver:aia-29
id: urn:nl:ak:ver:aia-39
toelichting: Aanbieders van AI-modellen voor algemene doeleinden stellen beleid op ter naleving van het Unierecht inzake auteursrechten en naburige rechten en dan met name ter vaststelling en naleving, onder meer door middel van geavanceerde technologieën, van een op grond van artikel 4, lid 3, van Richtlijn (EU) 2019/790 tot uitdrukking gebracht voorbehoud van rechten.
levenscyclus:
- ontwerp
Expand Down Expand Up @@ -52,4 +52,4 @@ Door het niet voeren van een beleid voor het naleven van auteursrechten en nabur

## Maatregelen { data-search-exclude }

<!-- list_maatregelen vereiste/aia-29-ai-modellen-algemene-doeleinden onderwerp/publieke-inkoop no-search no-onderwerp no-rol no-levenscyclus -->
<!-- list_maatregelen vereiste/aia-39-beleid-naleven-auteurs-en-naburige-rechten onderwerp/publieke-inkoop no-search no-onderwerp no-rol no-levenscyclus -->

0 comments on commit 610b4ae

Please sign in to comment.